De geschiedenis van Apple - Deel 1: Apple desktops

[djkoelkast]

In deze topicreeks gaan we in vogelvlucht door verschillende Apple computers heen. In deel 1 de desktops. Het gaat hier overigens niet over de homecomputers, die krijgen een apart deel.

Snel naar de types:

• Apple II, Apple III, Apple IIe, Apple Lisa
  
• Apple IIc, Apple Macintosh (Macintosh 128K), Apple IIGS
  
• Apple Macintosh Plus, Apple Macintosh SE
  

1977 - Apple II

MOS Technology 6502 processor

Snelheid: 1MHz

Geheugen: 4KB / 48KB

Opslag: Cassettebandjes / 5,25" floppy

OS: Integer BASIC

De Apple II is de start van het regenbooglogo van Apple. Dit is de eerste Personal Computer van Apple, maar toch is het géén PC, want we noemen alleen IBM-klonen PC's. De Apple II had de optie voor een kleurendisplay en was daarmee de concurrentie zeer ver voor.

1980 - Apple III Ook Apple /// genoemd, omdat het logo zo genoteerd werd.

Synertek 6502A processor

Snelheid: 2MHz

Geheugen: 128KB - 512KB

Opslag: 5,25" floppy

OS: Apple SOS

De Apple III was een regelrechte IBM concurrent en is gemaakt voor professionele gebruikers. De basisprijs van $7800 was dan ook niet weggelegd voor consumenten.

1983 - Apple IIe

MOS Technology 6502 processor

Snelheid: 1.02MHz

Geheugen: 64KB - 1MB

Opslag: Cassettebandjes / 5,25" floppy

OS: AppleDOS 3.3 / ProDOS

De Apple IIe is voortgevloeid vanuit de Apple II. De IIe is een low-cost model dat kon worden uitgebreid. Het numerieke keypad is weggelaten, hetgeen de behuizing kleiner maakte en zodoende ook goedkoper geproduceerd kon worden. Later is bij de IIe enhanced toch het keypad wel weer ingebouwd.

1983 - Apple Lisa

Motorola 68000

Snelheid: 5MHz

Geheugen: 1MB

Opslag: 5,25" floppy

OS: LOS (Lisa Operating System)

De Apple Lisa was een gigantische flop.

Met een introductieprijs van $10.000 (vergelijkbaar met $ 21.259 in 2009), een te sloom geklokte (5MHz, tegenover 7.89 MHz voor de latere Macintosh, Atari en Amiga modellen) Motorola 68000 processor en weinig hardware van andere fabrikanten liepen weinig mensen warm voor de Apple Lisa. Lisa is de eerste dochter van Steve Jobs, maar officiëel is deze Apple aangekondigd als "Local Integrated Software Architecture", echter dit is volgens velen een verzonnen afkorting.

1MB geheugen in 1983 is echter een unicum, alle latere computers moesten het met veel minder doen, pas rond 1990 werd 1MB gemeengoed.

De Lisa was de eerste computer met een grafisch OS dat je met de muis moest besturen.

Er zijn eerder computers met muizen geweest, echter niet met een grafisch OS.

[djkoelkast]

Als ik nog tijd heb volgt vanavond al meer.

Nog te gaan:

Apple IIc, Macintosh, Apple IIGS, Macintosh Plus, Macintosh SE, Apple IIc plus, Macintosh SE/30, Macintosh Classic, Macintosh Classic II, Macintosh Color Classic, Macintosg LC 500, Macintosh Performa 5200, TAM, Powermac G3, iMac G3, iMac G3 1999, iMac Flacours, eMac, iMac G4, iMac G5, iMac Intel

En nog:

Macintosh II, Macintosh IIx, Macintosh IIfx, Quadra 700, Quadra 800, Quadra 630, Power Macintosh G3, PoweMac G3 B&W, Powermac G4, Powermac G5, Mac Pro

En:

Powermac G4 cube, Mac Mini

En daarna volgt het notebook topic

[Hinse]

Leuk topic. Wat kostte die low-budget Apple IIe eigenlijk?

[djkoelkast]

Leuk topic. Wat kostte die low-budget Apple IIe eigenlijk?

Ik moest even goed zoeken: $1400, een behoorlijk koopje voor zo'n computer toen.

[Hinse]

Ik moest even goed zoeken: $1400, een behoorlijk koopje voor zo'n computer toen.

Ja, zeker in vergelijking tot de Apple Lisa. Overigens, een jaar voor de Apple Lisa had je volgens mij al een computer met een grafisch WYSIWYG OS, dat bestuurd moest worden met de muis: de Xerox Star 8010.

[samba-boy]

Mooi topic ...Waarom noemden ze hun eerste Apple niet gewoon Apple I? Of bestond er een andere computer waar ik het bestaan niet van weet met die naam?

[djkoelkast]

Ja, zeker in vergelijking tot de Apple Lisa. Overigens, een jaar voor de Apple Lisa had je volgens mij al een computer met een grafisch WYSIWYG OS, dat bestuurd moest worden met de muis: de Xerox Star 8010.

Je hebt gelijk, ik zal het artikel reviseren, de Apple Lisa was de eerste bedoeld voor professioneel en consumenten. De Star 8010 was ook een stukje duurder, namelijk $75.000 en niet gericht op "de gewone man".

[djkoelkast]

Mooi topic ...Waarom noemden ze hun eerste Apple niet gewoon Apple I? Of bestond er een andere computer waar ik het bestaan niet van weet met die naam?

De Apple (Apple I) bestaat wel, maar was een bouwpakket en derhalve niet opgenomen in dit overzicht.

Of eigenlijk alleen maar dit:

Onlangs (in 2010) verkocht voor $210.000 trouwens.

[randy_roes]

Mooi informatief topic, weer iets bijgeleerd!

[djkoelkast]

1984 - Apple IIc

WDC 65C02

Snelheid: 1.023 MHz

Geheugen: 128 KB - 1.125MB

Opslag: 5,25" floppy (slimline drive ingebouwd)

OS: ProDOS

Apples eerste poging tot "portable" computer, maar portable was hij niet vanwege de enorme extene voeding (vergelijkbaar met voedingen zoals Commodore ze later gebruikte).

Het was eigenlijk een Apple IIe in een kleinere behuizing en een 65C02 in plaats van 6502 processor. Hiermee kwamen nieuwe functies bij en verbruikt de computer minder dan zijn voorganger. De IIc heeft 80-regels tekst support. De IIc was een echte "out of the box" machine: alles behalve de monitor zat er in. De introductieprijs van de IIc was $1295

1984 - Apple Macintosh

Motorola 68000

Snelheid: 8 MHz

Geheugen: 128 KB (uitbreidbaar tot 512KB door 16 256Kbit RAM modules op het moederbord bij te solderen)

Opslag: 3,5" diskettes

OS: Mac OS

De Macintosh is vernoemd naar de favoriete appel van Applemedewerker Jef Raskin. Dit kon echter niet zomaar omdat er al een bedrijf bestond dat McIntosh audio equipment heette en je beide namen hetzelfde uitspreekt. Steve Jobs heeft hen verzocht de naam vrij te geven maar dat gebeurde niet. In tegenstelling tot wat op Wikipedia staat heeft Apple de rechten voor de naam gekocht en niet de naam van McIntosh naar Macintosh veranderd. De ontwikkeling van de Macintosh begon al in 1979. Het doel was een betaalbare, makkelijk te gebruiken consumentencomputer te maken. In die tijd had je vrijwel alleen grote logge apparaten.

Het eerste Macintosh testmoederbord had 64KB RAM en een 6809E processor van Motorola, echter tijdens de ontwikkelingsfase van de Macintosh kwam ook de Lisa uit die beduidend meer kon grafisch. De 6809E kon namelijk maximaal 256x256 pixels grafisch weergeven, alleen in zwart-wit. Eind 1980 hadden ze het voor elkaar: een Motorola 68000 processor, geklokt op 8MHz en een 384x256 pixels grafisch display. Doordat er minder custom chips op dit moederbord zaten kon de Macintosh nog steeds goedkoper dan de Lisa blijven.

De uiteindelijke Macintosh kreeg een 9" monitor ingebouwd en haalde een resolutie van 512x342 pixels (monochroom).

De Macintosh zorgde ook voor de release van het eerste Mac OS.

Het meest opvallende aan de Macintosh computers is dat geen van allen een eject-knop hebben voor de diskettes, dit in tegenstelling tot pc's. Diskettes kon je alleen uit de Macintosh krijgen door deze via Mac OS te "ejecten".

De introductieprijs was $2495, beduidend lager dan de Lisa.

1986 - Apple IIGS

WDC 65C816

Snelheid: 1 MHz - 2.8 MHz

Geheugen: 256 KB - 1MB (uitbreidbaar tot 8MB)

Opslag: diskettes / harddisk

OS: ProDOS / Apple GS/OS

Een redelijke flop.

De meest geavanceerde Apple II, zelfs met geluidskaart met een echte wavetable. Apple was zijn tijd weer zeer ver vooruit, maar kon dit product niet echt aan de man krijgen. Ondanks de redelijke prijs van $999 heeft deze machine het voornamelijk tot scholen gehaald. Consumenten gingen rond 1986 allemaal voor de Commodore Amiga, Atari ST of Apple Macintosh. Ook Apple zelf stak veel meer moeite in het promoten van de Macintosh dan van de IIGS.

De geluidschip die werd gebruikt is de Ensoniq ES5503 DOC, later ook gebruikt in de Ensoniq Mirage en ESQ-1 synthesizers. De kaart kon 32 geluidskanalen aan (16 stereo geluiden).

De IIGS was goed uit te breiden, onderandere met SCSI kaarten waardoor CD-ROM en harddisks een optie werden. Ook nieuwe technologieën als 10BASE-T Ethernet (de netwerkkabel zoals we die nu kennen, echter dan 10mbit) en zelfs CompactFlash vonden hun weg naar de IIGS. De eerste 50.000 modellen hebben de handtekening van Steve Wozniak op de voorkant, zoals het model van de afbeelding dat ook heeft.

[Hinse]

Die IIGS ziet er mooi uit! Dat toetsenbord is ook vrij innovatief voor die tijd met de plattere toetsen.

[djkoelkast]

Die IIGS ziet er mooi uit! Dat toetsenbord is ook vrij innovatief voor die tijd met de plattere toetsen.

Ik zou er ook zeker een in mijn collectie willen, mede door de Ensoniq chip moet dit een unicum zijn. Helaas zal dit, mede door de flopheid, erg moeilijk worden.

[djkoelkast]

1986 - Apple Macintosh Plus

Motorola 68000 processor

Snelheid: 8 MHz

Geheugen: 1MB (uitbreidbaar tot 4MB met SIMMs)

Opslag: 3,5" diskettes / externe SCSI apparaten (harddisk/cd-rom)

OS: MacOS 3.0 (compatible met 3.0-6.0.8 en 7.0-7.5.5)

Met een prijskaartje van $2599 werd de Macintosh Plus geintroduceerd. De eerste Mac werd ook gevoerd met 512KB (naast eerder genoemde 128KB versie). De Macintosh Plus was de eerste met 1MB on board, de mogelijkheid makkelijk het geheugen uit te breiden met SIMM geheugen (30 pins, 150ns). Nadeel was wel dat de Mac werd geleverd met 4x 256KB, dus uitbreiden betekende dat je met geheugen bleef zitten, omdat er maar vier slots beschikbaar waren.

Geheugen, bovenaan de DIP (die je in de eerste Macintosh kon solderen), daar onder SIPP, in het midden de SIMM zoals in deze Macintosh plus, daar onder SD-RAM, uit de Pentium 2 en hoger tijd, DDR1 uit de Pentium 4 tijd. Inmiddels gebruiken we DDR3 geheugen. De grootte van DDR3 is overeigens nagenoeg gelijk aan de afgebeelde DDR1, echter zijn de chips van DDR2 en DDR3 veel kleiner.

De Macintosh Plus had verder als eerste een DSDD (Double Sided, Double Density) diskdrive, waardoor er 800KB op een diskette paste, in plaats van 400KB. Deze grootte zal PC gebruikers niet bekend voorkomen. Door het FAT bestandssyeteem van de PC gaat er veel ruimte verloren en past er maar 720KB op dezelfde diskette. De Commodore Amiga kon het meeste data op hetzelfde schijfje kwijt, namelijk 880KB.

Naast deze wiijzigingen is er weinig veranderd ten opzichte van de Macintosh. Het display was hetzelfde. Wel was het toetsenbord onder handen genomen en kreeg nu een numeriek pad en pijltoetsen. De kleur van de Macintosh Plus was iets anders dan de kleur van de oorspronkelijke Macintosh. De Macintosh Plus is de laatste Mac zonder ventilator.

De Macintosh Plus is het langst in productie geweest van alle Macintosh computers, namelijk van begin 1986 tot eind 1990. De Macintosh Plus werd in de loop van de tijd het goedkopere alternatief voor de later geïntroduceerde modellen zoals de Macintosh SE en Macintosh II.

1987 - Apple Macintosh SE

Motorola 68000 processor

Snelheid: 8 MHz

Geheugen: 1MB (uitbreidbaar tot 4MB met SIMMs)

Opslag: 2x 3,5" diskdrive of 1x 3,5" diskdrive + 20 of 40 MB SCSI harddisk

OS: MacOS 3.3 (compatible met 3.3-7.5.1 en 7.5.3 - 7.5.5)

SE staat niet voor Special Edition of Second Edition, maar voor System Expansion.

Deze $2900 kostende machine (met 2x 3,5" diskdrive, want met 1x 3,5" diskdrive en een 20MB harddisk kostte dit beestje $3900(!)) had een aantal verbeteringen ten opzichte van zijn voorgangers. Zo was dit de eerste Mac voorzien van koelventilatoren, waardoor de levensduur van de machine aanzienlijk werd verlengd. Het is de eerste Mac waar een harddisk kan worden ingebouwd (de vorige Macs konden wel harddisks aan, maar alleen extern). Ook vinden we voor het eerst op een Macintosh de ADB ofwel Apple Desktop Bus. Een aansluiting die voor het eerst op de Apple IIGS voor kwam om toetsenbord en muis aan te sluiten. De ADB aansluiting lijkt heel erg op een PS/2 aansluiting. Het toetsenbord had als speciale feature aan beide kanten een ADB aansluiting, om een muis aan te sluiten. Apple muizen hadden vanaf die tijd dan ook een kortere kabel en sloot je aan op het keyboard (dit kon zowel links als rechts). Er ging dan maar één kabel naar de Mac zelf.

Verbeterde SCSI aansluitingen en een iets andere kleur en design zijn verder de enige andere verschillen met de vorige Macintosh, de Plus.

[Ross]

Echt hun tijd ver vooruit!

[CNRArcade]

Zelfs toen was Apple al duur pff.

[djkoelkast]

Zelfs toen was Apple al duur pff.

De IBM PC, dat logge ding, kostte $ 20.000

Vergelijkbare Apples veel minder, maar dat lees je in de volgende post, over de Macintosh II.

[djkoelkast]

1987 - Apple Macintosh II

Motorola 68020 + 68881 FPU

Snelheid: 16 MHz

Geheugen: 1MB (max 20MB of 68MB met speciale upgrade kit)

Opslag: 3,5" diskdrive / SCSI Harddisk (20MB)

OS: MacOS 3.3 (compatible met 3.3-6.0.8 en 7.0-7.5.5)

De Macintosh II was de eerste niet alles-in-1, maar modulaire Macintosh. Gericht op de professionele gebruiker was dit een regelrechte concurrent, maar niet alleen van de PC (die in 1987 midden in de 386 DX tijd zat, die op 12-40 MHz draaiden. Grappig detail: zowel Intel als AMD als IMB maakten 386 processoren) maar ook van de Silicon Graphics machines (bijvoorbeeld de IRIS die ook de 68000 en 68020 van Motorola gebruikten, maar onder Unix/System V. draaiden) .

De introductieprijs was $5500 (kon oplopen tot zo'n $10.000 met kleurenmonitor, harddisk en extra RAM).

Voor de rest lijkt de Macintosh II heel erg op de Macintosh SE. Zo is er plek voor een harddisk, 2 diskdrives en heeft hij standaard even veel geheugen. Ook hier was de ADB poort aanwezig. De Macintosh II is de eerste Mac met kleurmogelijkheden.

[Ross]

Ik had zelf de IIci, wat een heerlijke computer!

[djkoelkast]

1987 - Apple Macintosh IIx

Motorola 68030 + 68882 FPU

Snelheid: 16 MHz

Geheugen: 1MB / 4MB (max 128MB via SIMM modules)

Opslag: 3,5" diskdrive / SCSI Harddisk (20MB)

OS: MacOS 6.0.1 (compatible met 6.0.1 - 7.5.5)

Een update van de Macintosh II. Ook wel "Spock" genoemd. Introductieprijs: $7800 ($9300 met 40MB harddisk). De 68020 was vervangen voor een 68030, maar wel met dezelfde snelheid. De IIx is de eerste Mac met een High Density diskdrive (door Apple SuperDrive genoemd). 1.44MB schijfruimte, net als op de pc. Deze drive was dan ook compatible met PC geformatteerde (DOS/FAT) diskettes.

[Hinse]

Wat had de Macintosh II eigenlijk een raar scherm. Hij zit niet vast aan de systeemkast, maar er zit ook geen voet onder? Ofwel hij MOET altijd op de systeemkast staan?

[djkoelkast]

Wat had de Macintosh II eigenlijk een raar scherm. Hij zit niet vast aan de systeemkast, maar er zit ook geen voet onder? Ofwel hij MOET altijd op de systeemkast staan?

Volgens mij is het dezelfde monitor als op de LC zit (kom ik later nog op, want die is van de jaren '90). Hij kan los, maar dan moet je wel raar achter je bureau zitten omdat je monitor dan zo laag staat

[Hinse]

In elk geval was het dan geen blijvertje, want niet lang daarna bestonden ze niet meer.

[djkoelkast]

In elk geval was het dan geen blijvertje, want niet lang daarna bestonden ze niet meer.

Ook de hele Performa serie had ze, alleen dan ietsje anders

[djkoelkast]

1990 - Apple Macintosh IIfx

Motorola 68030 + 68882 FPU

Snelheid: 40 MHz

Geheugen: 4MB (max 128MB via SIMM modules)

Opslag: 2x 3,5" diskdrive (HD) / SCSI Harddisk (40 / 80 / 160 MB)

OS: MacOS 6.0.1 (compatible met 6.0.5 - 7.6.1)

"Wicked Fast", een op 40MHz geklokte 68030 + 68882 FPU. Introductieprijs tussen $9000 - $11.000 (afhankelijk van de harddisk).

Grappig detail: de seriële chip en geluidschip zijn allebei 6502 CPU's (de CPU uit de Apple II) maar dan op 10Mhz in plaats van 1MHz.

[djkoelkast]

1990 - Apple Macintosh Classic

Motorola 68000

Snelheid: 8 MHz

Geheugen: 1MB (max 4MB via SIMM modules of RAM-slot kaarten)

Opslag: 1x 3,5" diskdrive (superdrive) / SCSI Harddisk optioneel (40 MB)

Audio: 8-bit 22KHz mono

OS: MacOS 6.0.7 (compatible met 6.0.7 - 6.0.8L en 7.0 - 7.5.5)

De eerste Mac voor onder de 1000 dollar, namelijk $999.

23cm (9") monochroom CRT scherm net als zijn voorganger. 512x342 pixels, 4MB RAM. Deze Mac is ontwikkeld om alle voorgaande low-end versies te vervangen. 25% sneller dan de Macintosh Plus.

De Macintosh Classic heeft een verborgen volume in de ROM gebouwd met System 6.0.3 (System was de naam van MacOS voor het MacOS heette). Als je tijdens het booten Command + Option + X + O indrukte bootte de Macintosh Classic in System 6.0.3.

De Macintosh Classic is maar twee jaar in productie geweest en vooral populair op scholen. Prima geschikt als tekstverwerker/spreadsheeter/dtp machine, maar verder eigenlijk te langzaam en te weinig uitbreidingsmogelijkheden. Het tweede jaar, 1991, kreeg de Macintosh Classic concurrentie van de Macintosh Classic II. Duurder, maar een stuk sneller.

[Hinse]

Mooi aanvulling dj!

Zodra ik wat tijd heb zal ik in het tijdschrift RetroGamer kijken welke Macs zij nog behandelen.

[djkoelkast]

Deze hoort er nog tussen, want deze is uit 1988:

1988 - Apple IIc Plus

Motorola 65C02

Snelheid: 4 MHz (ook 1MHz mode kiesbaar)

Geheugen: 128KB (max 1.125MB)

Opslag: 1x 3,5" diskdrive met auto eject (geen eject button)

Audio: 1-bit (ingebouwde speaker)

OS: Apple ProDOS

De verbeterde versie van de Apple IIc. Alléén in de VS uitgegeven en is er dus alléén met een NTSC output en een US keyboard layout. Zelfs in Canada mochten Apple dealers deze IIc Plus niet verkopen.

De laatste nieuwe Apple II die gemaakt is, uit eind 1988. Kleine kanttekening: De Apple IIGS 1MB uitvoering is later uitgebracht maar was "gewoon" een IIGS met meer geheugen en is derhalve niet aan te merken als een nieuw model Apple II, omdat er verder geen wijzigingen zijn geweest, ook niet in modelnummer. Er is in maart 1991 nog wel een Apple IIe card uitgegeven, een uitbreidingskaart voor Macs om ze volledig Apple II (behalve de IIGS) compatible te maken.

Dit is vooral gedaan omdat op heel veel scholen nog Apple II computers waren en met zo'n kaart men sneller geneigd was over te stappen, omdat de oude software compatible was.

Al in november 1990 werd de Apple IIc Plus uit het assortiment geschrapt.